KONSPEKT LEKCJI GODZINY WYCHOWAWCZEJ W KLASIE I GIMNAZJUM

Oprac. Agata Wróbel, PG nr 6 z Oddziałami Dwujęzycznymi w Białymstoku

Temat: Jak radzić sobie ze stresem?

Cele:
Po zajęciach uczeń:
- wyjaśnia, co to jest stres,
- rozpoznawać oznaki stresu,
- podaje sposoby radzenia sobie ze stresem,

Formy i metody:
- burza mózgów,
- praca w grupach – graffiti,
-praca indywidualna,
- analiza przykładów,
-praca zbiorowa – plakat.

Środki dydaktyczne:
- arkusz papieru z narysowanym konturem człowieka,
- arkusz czystego brystolu,
- 4 kartki formatu A4,
- mazaki, taśma przylepna,
- przykłady sytuacji stresujących – załącznik 1,
- objawy stresu – załącznik 2,
- zadania dla grup – załącznik 3,
- jak radzić sobie ze stresem – załącznik 4.

Przebieg zajęć:
Sprawy organizacyjno – porządkowe. Przedstawienie tematu zajęć

Wstęp
Każdy człowiek podlega rozmaitym naciskom ze strony otoczenia (innych ludzi, sytuacji życiowych), które wywołują w nim stan wewnętrznego napięcia. Mówimy wtedy, że znajduje się on pod wpływem stresu.

Źródła stresu – burza mózgów:
 - uczniowie zastanawiają się indywidualnie, jakie sytuacje powodują w nich stan wewnętrznego napięcia – są źródłem stresu; następnie podają swoje przykłady ( załącznik 1).
- wybrany uczeń zapisuje je na tablicy.
Rozwinięcie
 Wpływ stresu – praca w grupach.
- uczniowie pracują w czterech grupach; (10 min.)
- każda grupa otrzymują kartkę A4, na której określa:
Jak stres wpływa:
•    na ciało – grupa I,
•    na psychikę – grupa II,
•    na zachowanie – grupa III,
•    na uczucia człowieka – grupa IV;
- w czasie gdy uczniowie pracują, nauczyciel zawiesza na tablicy arkusz z narysowanym konturem człowieka;
- po upływie wyznaczonego czasu liderzy grup dokonują prezentacji, wkomponowując je w kontur człowieka;
-podsumowując nauczyciel podkreśla, że stres wpływa niekorzystnie na zdrowie, utrudnia także naukę. Pracę, często zaburza funkcjonowanie człowieka w środowisku społecznym i rodzinnym.

 Jak radzić sobie ze stresem – praca w grupach.
- każda grupa otrzymuje przykłady sytuacji trudnych (załącznik 3); zadaniem uczniów jest wypracowanie kilku rad, wskazówek, jak postąpić ma bohater, aby poradzić sobie w podobnej sytuacji.
- prezentacja poszczególnych propozycji na forum klasy.

Zakończenie
Wspólne wypracowanie plakatu - „Jak radzić sobie ze stresem?” (załącznik 4)
Ewaluacja – uczniowie wychodząc z klasopracowni zaznaczają „+”, pod rysunkami, swoje ustosunkowanie się do zajęć.

PRZYKŁADY SYTUACJI STRESUJĄCYCH (załącznik 1)
1.    Przedstawienie się nieznajomej osobie.
2.    Pierwszy dzień w nowej szkole.
3.    Przemawianie do dużej grupy ludzi.
4.    Proszenie o przysługę.
5.    Wizyta u dentysty.
6.    Udział w kłótni.
7.    Klasówka, odpytywanie.
8.    Rozmowa z nauczycielem.

JAK MOŻE OBJAWIAĆ SIĘ STRES – PRZYKŁADY (załącznik 2)
1.    Czujemy się nerwowi i roztrzęsieni.
2.    Dłonie robią się wilgotne.
3.    Pocenie się.
4.    Bezsenność.
5.    Sztywny krok, napięcie mięśni różnych partii ciała.
6.    Burczenie w brzuchu.
7.    Szybsze bicie serca.
8.    Szybszy oddech.
9.    Tiki nerwowe.
10.Brak koncentracji.
11.Częste bóle głowy.
    12.Zaciskanie rąk, szczęk.
    13.Ogólna irytacja, wzburzenie, złość lub zniecierpliwienie.

TRUDNE SYTUACJIE (załącznik 3)
GRUPA I
Monika jutro idzie po raz pierwszy do nowej szkoły. Nie zna tam nikogo. Boi się. Nie wie, jak nowi koledzy zareagują na jej wózek inwalidzki. Doradź Monice, co ma robić w tej sytuacji.
GRUPA II
Jola poplamiła pożyczoną od przyjaciółki supermodną bluzkę. Palmy nie da się już wywabić. Jola nie wie, co ma robić. Poradź Joli.
GRUPA III
Tomek zaprosił Joasię na zabawę z okazji zakończenia gimnazjum. Tomek kiepsko tańczy, ciągle towarzyszy mu myśl, że się zbłaźni przed koleżanką. Pomóż Tomkowi.
GRUPA IV
Jacek zapisał się na naukę gry na gitarze. Ma talent, ale jednocześnie nie radzi sobie z tremą. Za dwa tygodnie na pierwszy publiczny występ z koleżanką w duecie. Paraliżuje go strach, że przez niego występ się nie uda.

Jak radzić sobie ze stresem? (załącznik 4)

WARTO:
-    Być realistą, choć nie pozbawiać się równocześnie swoich marzeń.
-    Rozmawiać o swoich problemach z najbliższymi nam osobami.
-    Planować swoje zajęcia, kontrolować czas.
-    Nie spieszyć się.
-    Robić przerwy w nauce, odpoczywać.
-    Właściwie się odżywiać.
-    Unikać ludzi „toksycznych”, konfliktowych.
-    Kontrolować swój stan zdrowia.

Temat: Gdy nadchodzą ciężkie dni-poskromić złość

Opracowanie: Beata Orzel
Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi im. K. Pułaskiego w Białymstoku

Scenariusz zajęć dla klas I-III szkoły podstawowej.
Cel główny: kształtowanie umiejętności radzenia sobie z negatywnymi  emocjami
Cele szczegółowe:
•    uczeń buduje dłuższą wypowiedz ustną nt. emocji
•    uczeń opowie o sytuacjach w których odczuwa negatywne emocje
•    uczeń podaje, jak emocje wpływają na zachowanie
•    uczeń wymienia sposoby zapanowania nad emocjami
Metody:
•    metoda  słowna
•    metoda problemowa
•    metoda aktywizująca
•    metoda praktyczna

Formy:
•    indywidualna
•    grupowa

Środki dydaktyczne:
 kostka uczuć; kapelusz; piórka; karteczki; mazaki.
Czas trwania: 90 minut.
PRZEBIEG ZAJĘĆ
I.     Część wstępna:
Grupa siedzi w kręgu, prowadzący informuje o temacie spotkania.
1. Powitanie. Zajączki- „Ja jestem zajączek Ania, pozdrawiam zajączka...” (podać imię osoby siedzącej obok), do pozdrowienia należy dołączyć ruch dłońmi na głowie, (niby uszy).
II.     Część właściwa:
2. Rundka „Jestem wściekły wtedy, kiedy ktoś...”, siedząc w kole każdy kończy zdanie.
3. Złe spojrzenie. Przed rozpoczęciem zabawy odbywa się ściśle tajne losowanie, kto będzie miał „złe spojrzenie”. Dziecko ze „złym spojrzeniem” próbuje ustrzelić pozostałych swoimi oczami poprzez wpatrywanie się w nich, mruganie itp. Ten, kto poczuje się trafiony, mówi: „Zostałem dotknięty” i siada poza obrębem koła - trafienie nie jest potwierdzane przez dziecko ze „złym spojrzeniem”. Wszyscy obserwują uważnie wydarzenia oraz siebie nawzajem, aby odgadnąć, kto ma „złe spojrzenie”. Kto uważa, że rozpoznał osobę ze „złym spojrzeniem”, podnosi rękę do góry i woła: „Żądam nakazu zatrzymania dla...”. W trakcie rozmowy na zakończenie można podyskutować na temat niedociągnięć we wzajemnym postrzeganiu się i ocenianiu, powstawania plotek i krzywdzących opinii, które mogą wywoływać złość.
4. Wrzuć strach do kapelusza. Wszyscy piszą na kartkach, co ich złości i denerwuje w naszej grupie. Następnie wrzucają kartki do kapelusza. Każdy wyciąga przypadkową kartkę i odczytuje ją na głos. Dyskusja.
5. Wspólnie zastanawiamy się, co można zrobić z własną złością, gdy nas dopadnie, jak odreagować napięcie, aby inni przez nas nie cierpieli. Zabawa z piórkiem.
6. Masaż-dobieramy się parami. Jedna osoba kładzie się na brzuchu na podłodze,  druga klęka obok przy jej plecach i wykonuje ich masaż wg wskazówek prowadzącego: idą słonie, biegną konie, potem panie w wysokich szpileczkach z gryzącymi pieskami, za nimi panowie w klapeczkach   na niebie świecą dwa  słoneczka, płynie rzeczka, pada deszczyk, czujesz dreszczyk? Brr
7. Wyrzuć złość-zabawa pantomimiczna. Otrząśniemy się ze złych przyzwyczajeń, wad, słabości, kręcimy głową, ramionami, biodrami, potrząsamy rękoma, podskakujemy, kopiemy nogą liście na niby. Kiedy opadły z nas złe przyzwyczajenia zgarnijmy je na kupkę, ulepmy z nich kulę, odłóżmy na bok, wykopmy szpadlem dołek i zakopmy je. Teraz mocno udepczmy ziemię, posiejmy na niej trawę i posadźmy kwiatek.
8. Start rakiety – zabawa ruchowa. Uczestnicy wykonują kolejno polecenia prowadzącego: bębnią palcami po blacie stołu, cicho i powoli, a potem coraz głośniej i szybciej uderzają płaskimi dłońmi o stół z wzrastającym natężeniem głośności i tempa tupią nogami coraz głośniej i szybciej, naśladują brzęczenie owadów od cichego do bardzo głośnego wrzasku, hałas i szybkość wykonywanych ruchów stopniowo wzrastają, dzieci wstają gwałtownie ze swoich miejsc, wyrzucają z głośnym wrzaskiem ramiona do góry – rakieta wystartowała.
Powoli wszystko ucicha, rakieta zniknęła za chmurami.

III.     Część podsumowująca:
9. Podsumowanie zajęć: Kostka uczuć. Dzieci wskazują w jakich uczuciach kończą zajęcia.

KONSPEKT ZAJĘĆ ŚWIETLICOWYCH

Opracowanie:  Karolina Wyszyńska
Szkoła Podstawowa  w Fastach

Temat: Poznajmy się – zabawy integracyjne
Miejsce: świetlica szkolna
Czas zajęć: 45 min.
Grupa wiekowa: 6 – 9 lat
Cele:
- uczeń potrafi wymienić imiona wszystkich uczestników zajęć,
- uczeń potrafi nawiązywać kontakty z innymi dziećmi,
- uczeń potrafi mówić o sobie, określić swoje zainteresowania, preferencje, własne cechy,
- stworzenie okazji do lepszego poznania i integracji grupy,
- zwiększenie tolerancji w grupie,
Metody: pogadanka, instrukcja, aktywne
Formy: grupowa
Środki dydaktyczne: piłka lub maskotka

Przebieg zajęć:
1. Przywitanie się z dziećmi, wyjaśnienie celu zajęć.

2. Moje imię. Uczestnicy siedzą w kole. Prowadzący podaje swoje imię, następna osoba mówi imię poprzednika i swoje. Zabawa kończy się w momencie, gdy każdy uczestnik się przedstawi.
3. Znajdź kogoś kto ... Prowadzący wydaje polecenia typu:
znajdź kogoś kto:
- ma taki sam kolor oczu jak ty,
- ma taką samą dłoń,
- ma taki sam kolor włosów,
- jest tego samego wzrostu,
- ma taki sam znak zodiaku,
- jego imię zaczyna się na tą samą literę co twoje ...
4. O mnie. Uczestnicy siadają w kole na krzesłach. Prowadzący rzuca do jakiegoś dziecka piłkę rozpoczynając zdanie. Dziecko je dokańcza i odrzuca do prowadzącego. Przykładowe zdania:
- Urodziłam się w ...
- Najbardziej lubię ...
- Moja ulubiona książka to ...
- Moja ulubiona potrawa ...
- Ulubione miejsce to ...
5. Wszyscy którzy... Uczniowie siedzą na krzesłach, prowadzący stoi w środku. Wydaje on polecenie: Zamieniają się miejscami wszyscy którzy ... np. lubią lody, mają włosy blond, itp. Prowadzący zajmuje miejsce na krześle, osoba pozostająca bez krzesła staje się osobą prowadzącą.

Podsumowanie
1. Siad grupowy. Uczestnicy stoją w kole, kładą ręce na ramiona sąsiada. Nogi i stopy są złączone. Kiedy policzymy do trzech wszyscy siadają, opierając się o kolana osoby z tyłu. Koło nie powinno się rozerwać.
2. Podziękowanie dzieciom za zajęcia.

Temat: „Smutno? A może budyń?” – jak sobie radzić z przygnębieniem i smutkiem.

Opracowała: Emilia Chomutowska
Studentka Uniwersytetu w Białymstoku,
Wydział Pedagogiki i Psychologii