Oprac. Magdalena Gierasimiuk
Zespół Szkół Społecznych nr 3 BTO w Białymstoku
Temat lekcji: Tworzymy zgrany zespół, w którym każdy czuje się dobrze.
Scenariusz godziny wychowawczej dla klasy IV
Czas trwania: 45 minut
Uwaga: lekcję należy przeprowadzić po zajęciach, na których uczniowie poznają statut szkoły (część dotyczącą praw i obowiązków ucznia), regulamin Samorządu Uczniowskiego, Konwencję Praw Dziecka;
Cele główne:
- kształtowanie postawy współodpowiedzialności za relacje między członkami grupy, jaką jest klasa,
- wypracowanie kontraktu klasowego.
Cele operacyjne:
Po lekcji uczeń:
- podaje definicje pojęć: zasada, kontrakt, prawo (P),
- respektuje zasady i reguły współżycia w klasie i szkole (P)
- uzasadnia konieczność przestrzegania przyjętych zasad i praw (PP),
Metody i formy pracy
- praca z książką, burza mózgów, kula śniegowa.
- praca indywidualna, praca uczniów w grupach, praca zbiorowa.
Materiały i środki dydaktyczne
- encyklopedie np. A – Z Mała Encyklopedia PWN, Słownik języka polskiego PWN,
- duże arkusze papieru, pisaki, magnesy.
Przebieg zajęć:
I. Wstęp.
1. Podanie tematu i celów lekcji.
2. Opowiadanie nauczyciela „ Na bezludnej wyspie”.
Wyobraźcie sobie, że płynęliście statkiem i zaskoczył was sztorm. Okręt rozbił się i znaleźliście się na bezludnej wyspie. Nie ma tu niczego poza lasem i zwierzętami. Trzeba zająć się zagospodarowaniem tego terenu. Co przede wszystkim będzie potrzebne na wyspie?
Burza mózgów. Uczniowie podają swoje propozycje, nauczyciel zapisuje je na tablicy. Jeśli taka propozycja nie padnie, nauczyciel pyta:
Czy moglibyście żyć na wyspie nie kierując się żadnymi zasadami?
Uczniowie dochodzą do wniosku, że potrzebne są pewne zasady regulujące wspólne życie na wyspie.
II. Rozwinięcie.
1. Próba wyjaśnienia pojęć: zasada, kontrakt, prawo – kula śniegowa.
Dzielimy uczniów na trzy grupy. Każda grupa pracując metodą kuli śniegowej tworzy jedno z pojęć.
Kolejność czynności:
- każdy członek grupy pisze na karteczce własną definicję danego pojęcia,
- praca w parach (uczniowie ustalają wspólne stanowisko, tworzą nową definicję z własnych propozycji),
- dwójki łączą się w czwórki i tworzą wspólną definicję,
- lider każdej grupy prezentuje wypracowaną definicję.
2. Praca w grupach zróżnicowana.
W oparciu o encyklopedie i słownik uczniowie wyjaśniają pojęcia: zasada, kontrakt, prawo (każda grupa jedno pojęcie). Znaczenie pojęć zapisują kolorowymi pisakami na dużych arkuszach papieru, porównują ze swoimi określeniami, przymocowują magnesami do tablicy.
3. Praca zbiorowa.
Nauczyciel proponuje, aby uczniowie spróbowali wspólnie utworzyć kontrakt zawierający zasady, które powinny obowiązywać w klasie. Nauczyciel zapisuje je pisakami na arkuszu papieru.
Przykładowe zasady mogą być następujące:
NASZ KLASOWY KONTRAKT
1. Mówimy do siebie po imieniu.
2. Jesteśmy wobec siebie mili i uprzejmi.
3. Pomagamy sobie wzajemnie.
4. Chętnie pracujemy w grupach, bez względu na to, kto grupę tworzy.
5. Dbamy o to, by osoby nieobecne w szkole miały skserowane notatki z lekcji.
6. W sytuacjach konfliktowych staramy się znaleźć kompromis.
7. Nie bierzemy cudzych rzeczy bez zapytania właściciela o zgodę.
8. Nikogo nie przezywamy i nie wyśmiewamy się z innych.
9. Zgłaszamy wychowawcy, gdy komuś dzieje się krzywda
III. Zakończenie.
Na zakończenie uczniowie sformułowane zasady zostają odczytane przez nauczyciela lub gospodarza klasy. Następnie uczniowie podpisują się pod kodeksem na znak akceptacji, co nadaje mu „moc prawną”. Kodeks zawieszamy w klasie w widocznym dla wszystkich miejscu.